انواع بافت پیوندی
فاصله بین بافت های مختلف توسط بافتی به نام بافت پیوندی پر می شود.
این بافت فضای بین سلولی زیادی دارد و از اجزای زیر تشکیل شده است:
- رشته های پروتئینی
- کلاژن
- رشته های ارتجاعی یا کشسان
- سلول های بافت پیوندی
- ماده زمینه ای
انواع بافت پیوندی:
- بافت پیوندی سست
- بافت پیوندی چربی
- بافت پیوندی رشته ای
- بافت غضروفی
- خون
- استخوان
بافت پیوندی سست:
بافت پیوندی سست انعطاف پذیر ترین نوع بافت پیوندی است.
این بافت پشتیبان بافت پوششی است و پوست را به ماهیچه های زیرین متصل می کند.
ماده زمینه ای آن شفاف از جنس گلیکو پروتئین می باشد.
بافت پیوندی چربی:
این نوع از بافت پیوندی به علت داشتن تعداد زیادی سلول چربی، بزرگترین ذخیره انرژی بدن محسوب می شود. همچنین می تواند محافظی در برابر ضربه بوده و عایق حرارتی باشد.
بافت پیوندی چربی در کف دست ها و پاها، اپی کارد قلب، اطراف کلیه ها و لایه بیرونی لوله گوارش وجود دارد.
بافت پیوندی رشته ای:
این نوع بافت پیوندی که در لایه های مختلف قلب وجود دارد، نقش محافظتی دارد.
در ساختار آن رشته های پروتئینی زیادی وجود دارد و مقاومت آن در برابر کشش بیش از بافت پیوندی سست می باشد.
خون:
اگر چه عجیب به نظر می رسد اما خون نیز نوعی بافت پیوندی است که از ماده زمینه ای پلاسما و سلول های خونی تشکیل شده است.
بافت غضروفی:
اگر میزان رشته های کشسان در بافت پیوندی زیاد باشد، بافت غضروفی نامیده می شود. مجرای نای و نایژه از این نوع بافت پیوندی تشکیل شده اند.
سخت ترین نوع بافت پیوندی کدام است؟
استخوان به علت داشتن کلسیم و رشته های کلاژن زیاد، سخت ترین بافت پیوندی می باشد.
مفصل و انواع آن
به محل اتصال دو یا چند استخوان به یکدیگر مفصل می گویند.
انواع مفصل کدام اند؟
مفصل ها را بر اساس نحوه اتصال استخوان ها به یکدیگر در سه گروه زیر تقسیم بندی می کنند.
- مفصل های ثابت
- مفصل های نیمه متحرک
- مفصل های متحرک
مفصل ثابت چگونه است؟
در این نوع از مفصل استخوان ها ثابت هستند و جابجا نمی شوند. استخوان هایی که مفصل ثابت دارند به علت داشتن لبه های کنگره ای به راحتی در هم فرو رفته و توسط بافت پیوندی در کنار هم نگه داشته می شوند.
مفصل های جمجمه و صورت به جز فک پایین از نوع ثابت هستند.
مفصل نیمه متحرک چگونه است؟
در این نوع از مفصل، استخوان ها می توانند حرکات محدود در جهات خاصی داشته باشند و به وسیله غضروف به هم متصل شده اند.
مفصل دنده ها، جناغ سینه و مهره های ستون فقرات از نوع نیمه متحرک هستند.
مفصل متحرک چگونه است؟
در این نوع از مفصل، استخوان ها به راحتی جابجا می شوند.
در ساختار مفصل متحرک، بافت غضروفی بین سطح تماس دو استخوان وجود دارد و استخوان ها به واسطه طناب های محکمی از جنس بافت پیوندی به نام رباط به هم متصل شده اند. کل ساختار مفصل درون کیسه ای قرار می گیرد که پرده ترشح کننده مایع مفصلی دارد. این مایع فضای خالی مفصل را پر کرده است.
انواع مفصل متحرک:
- مفصل گوی و کاسه ای مثل بازو و کتف
- مفصل زینی مثل شصت و مچ
- مفصل محوری مثل آرنج
- مفصل لولایی مثل زانو
- مفصل لغزنده مثل مچ پا
- مفصل کندیلی مثل انگشت با کف دست
ساختار چشم
چشم انسان کره ای است به قطر ۲٫۵ سانتی متر که حدودا ۷ گرم وزن دارد و به وسیله سه جفت عضله خارجی در حفره حدقه قرار گرفته است.
از بیرون که به چشم می نگریم با پلک ها مواجه می شویم که چسم را در برابر اجسام خارجی حفظ می کنند.
چرا پلک می زنیم؟
پلک زدن فرآیندی است که در طی روز بارها تکرار می شود ولی به ندرت به آن توجه می کنیم. در فضای بین پلک و قرنیه، مایع اشک وجود دارد. بنابراین با پلک زدن، کره چشم به سمت بالا حرکت کرده و سطح قرنیه پاک و مرطوب می شود.
اجزای چشم کدام اند؟
۱٫ صلبیه
۲٫ قرنیه
۳٫ مشیمیه
۴٫ جسم مژگانی
۵٫ عنبیه
۶٫ مردمک
۷٫ زجاجیه
۸٫ شبکیه
صلبیه چشم:
صلبیه خارجی ترین پرده چشم است که سفید رنگ بوده و از جنس بافت پیوندی می باشد.
زلالیه چشم:
به مایع شفافی که از پلاسمای مویرگ های خونی چشم ترشح می شود زلالیه می گویند. مواد غذایی مورد نیاز سلول های عدسی و قرنیه از زلالیه تامین می شود.
قرنیه چشم:
قرنیه قسمتی از پرده صلبیه می باشد که در جلو چشم قرار می گیرد.
قرنیه شفاف و برآمده است و رگ خونی ندارد.
مشیمیه چشم:
مشیمیه پرده میانی چشم است که به واسطه داشتن رگ های خونی فراوان کره چشم را تغذیه می کند.
سطح داخل مشیمیه رنگدانه های سیاهی به نام ملانین می سازد تا فضای داخل چشم را تاریک کند.
جسم مژگانی چشم:
جسم مژگانی بخشی از پرده مشیمیه است که در مجاورت عدسی قرار دارد و در تنظیم تحدب عدسی چشم نقش دارد. زمانی که به اشیای دور یا نزدیک نگاه می کنیم، جسم مژگانی با تغییر تحدب عدسی کمک می کند تا تصویر همیشه روی شبکیه بیفتد.
عنبیه چشم:
عنبیه پرده ای است در جلوی عدسی که رنگدانه و عضلات صاف دارد.
تفاوت رنگ چشم افراد ناشی از رنگدانه های عنبیه می باشد که به صورت ارثی منتقل می شود.
مردمک چشم:
در وسط عنبیه سوراخی دیده می شود که مردمک نام دارد. قطر مردمک با انقباض ماهیچه های عنبیه تغییر می کند و میزان نور ورودی را تنظیم می کند. انقباض ماهیچه های عنبیه غیرارادی بوده و با اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک کنترل می شود.
زجاجیه چشم:
زجاجیه ماده ژله مانند و شفافی است که فضای داخلی کره چشم را پر می کند و دو وظیفه زیر را بر عهده دارد:
۱٫ شکل کروی چشم را حفظ می کند.
۲٫ همراه با عدسی و قرنیه در شکست نور و تشکیل تصویر روی شبکیه نقش دارد.
شبکیه چشم:
شبکیه بخشی از ساختار چشم می باشد که از یک ردیف سلول رنگدانه دار و سه ردیف عصب تشکیل شده است. در عصب شبکیه دو نوع سلول تخصص یافته به نام نورون های استوانه ای و نورون های مخروطی قرا دارند.
وظیفه نورون های مخروطی شبکیه چشم:
این سلول ها نسبت به نور حساسیت کمی دارند و تنها در نور زیاد تحریک می شوند. از این رو به ما کمک می کنند تا رنگ و جزئیات اشیا را ببینیم.
وظیفه نورون های استوانه ای چشم:
نورون های استوانه بر عکس مخروطی به نور حساس اند و با نور کم تحریک می شوند. به کمک این سلول ها می توانیم اجسام را به صورت سیاه و سفید ببینیم.
انحلال پذیری
تعریف انحلال پذیری:
به قابلیت حل شدن مقداری از یک ماده در دما معین وحجم مشخصی از حلال، انحلال پذیری می گویند.
محلول سیر شده چیست؟
زمانی که مقداری از ماده ای را در حجم مشخصی محلول حل کنیم به نحوی که دیگر حل نشود و مقداری از آن ته نشین گردد، محلول سیر شده ساخته ایم. یعنی میزان ماده حل شونده در حلال به درجه اشباع رشیده است.
در یک محلول سیر شده بین ذرات ته نشین شده و ذرات حل شده ارتباط وجود دارد یعنی در هر لحظه مقداری از جسم حل نشده در حلال حل شده و به همان مقدار از ماده حل شده از محلول خارج می شود.
به راحتی می توانید در منزل با حل کردن شکر در آب، یک محلول سیر شده بسازید.
محلول فراسیر شده چیست؟
اگر مقدار ماده حل شده در حلال بیش از حد اشباع باشد به آن محلول فراسیر شده یا فوق اشباع می گویند. این محلول ها ناپایدارند یعنی به راحتی مقدار اضافی جسم حل شده به صورت بلور های ریز ته نشین می شود.
عوامل موثر بر انحلال پذیری:
دو عامل زیر بر میزان انحلال پذیری موثرند:
- دما
- فشار
اثر دما بر انحلال پذیری:
موثر ترین عامل در فرآیند انحلال پذیری دما است. افزایش دما انحلال پذیری اغلب مواد جامد را در آب افزایش می دهد اما انحلال پذیری گازها را کاهش می دهد. یعنی با افزایش دما می توان مقدار حل شدن شکر در آب را افزایش داد اما برای افزایش انحلال اکسیژن در آب بایستی دمای آب را کاهش داد.
تنها ماده جامدی که برای افزایش انحلال پذیری به کاهش دما نیاز دارد، سدیم سولفات است.
اثر فشار بر انحلال پذیری:
تغییر فشار تنها در انحلال پذیری گاز ها موثر است. افزایش فشار گاز روی سطح مایع، میزان حل شدن گاز در مایع را افزایش می دهد. در کارخانه های نوشابه سازی نیز از همین ویژگی برای حل کردن گاز کربن دی اکسید در نوشابه استفاده می کنند.